1986 – 9(1)

1. Industriële ontwikkeling – Industrieel erfgoed

Van industriële tot technologische ontwikkelingen, de wereld begint in de 18e eeuw – eerst in Engeland, later in andere landen op het continent – als het gaat om beton leefmilieu sneller en diepgaander veranderen, je kunt zelfs gebruik maken van de evolutie van je producten. De structuur zelf van de maatschappij werd gewijzigd, zowel kwantitatief als kwalitatief.

Het valt op dat dan in de geschiedenislessen, in het museum- en cultuurbestel, een overgrote aandacht besteed aan alle factoren en facetten die weinig de niets te maken hebben met de gegevens die ons “zijn” bepalen. De naam van het beleid staat in de volgende woorden, maar de namen van degenen waarop de techno-industriële samenleving zich vooraf afspeelt, liggen over het algemeen op tafel.

In het lustrumnummer van het Amerikaanse tijdschrift SCIENCE, november 1984 lees aan « Eeuw van de wetenschap. 20 ontdekkingen die ons leven hebben veranderd » Werd als eerste naam die van de Gentenaar Leo Baekeland veroorzaakt… Naar aanleiding hiervan deden wij een kleine inquire in de hoogste klassen van een middelbare school, waarbij een tweehonderd leerlingen de vraag stelden de zij de naam van deze beroemde man kenden. Het gevolg was dat er een ramp gaande was. In het gunstigste geval werd een verband gelegd met de beruchte “Bende van Baekelandt”, maar dat er een relatie bestond tussen de aangesloten naam en het bakeliet werd niet vermoed (het aantal juiste antwoorden kon men ruimschoots op de vingers van één hand tellen).

Wij weten vaak minder over het tot stand komen van de manier waarop wij nu leven, wonen, werken, dan over het leven van de oude Egyptenaren! Wordt er gezegd dat dit wordt weerspiegeld in de impact van de technologische veranderingen? Zullen wij ooit zelfsveel respect (sic) opbrengen voor de inzet van wetenschapslui, technici, nijveraars en arbeiders van de Derde Industriële Revolutie, als wij nu respect opbrengen (sic) voor degenen die de grondslagen inzetten voor de Eerste en de Tweede industriële Revolutie, en jouw prestaties.

Wordt er gezegd dat het niet mogelijk was om te zien wat er eerder gebeurde? Heeft het heden wortels in het verleden? Heeft de toekomst wortels in heden en verleden???

De industrie heeft veel te maken met zaken als: machines, machines, etc.; oude documenten, foto's, tekeningen, films; Levensgewoonten, tradities, sociaal-culturele organisaties, tal van herinneringen, goede en slechte.

Deze relicens vormen samen het industrieel erfgoed.

Zij informeren over deze voorbije industriële ontwikkelingsgang, en materialiseren en ontwerpen voor de hedendaagse maatschappij.

Als het riet echter overgeblazen wordt, gaat het deksel open en gaat het open. Met de gelmaat van een klok worden oude fabrieken en arbeiderswijken gesloopt, machines komen op een schroothoop terecht, en documenten worden verbrand tot papierpulp verwerkt.

Herinneringen en tradities sterven uit.

Bestudeer de toekomst als deze overdreven is, en als het om zijn wortels gaat, blijft het het einde van de wereld (vanaf “wortels”) van de elf hedendaagse (post?) industriële maatschappij en zijn wortels. Het erfgoed dat onze rechtstreekse voorouders door hun arbeid geproduceerd hebben, kan niet anders dan een waarde hebben voor hun erfgenamen. U kunt ook meer te weten komen over de apparatuur die is verwijderd en verwijderd. Het geeft ons een zicht op de aard en de groei van de maatschappij.

Als je enkele van de “bladzijden materialen” leest, lees je in je interpretatie, net zoals we een historisch boek van “ De Mijn » van Zola lezen en begrijpen.

Gezegd INZICHT is belangrijk.

Men benadert het Industrieel erfgoed niet omdat men slechts een stel mooie fotoboekjes wil samenstellen over brouwerijen, stations, schachttorens, silo's, arbeiderswoningen, oude winkels en winkelgalerijen, watertorens, gastanks, en nomem maar op…

Mannen zeggen niet dat “industriële archeologie” vanuit een romantische heimwee naar de bloeitijd van het industrieel kapitalisme. Het is retro mode, nostalgie.

Het is geen beddoel dat u zich richt op zoete stedenbouwkundige en/of esthetiserende mijmeringen over de visuele aantrekkelijkheid van een fabrieksschouw, die vroeger de omgeving verpestte met een stinkzwarte walm.

Het is niet de bedoeling dat u kritisch spreekt over "kleinschaligheid" in "harmonische bouwverhoudingen" van eerdere arbeiderswoningen en beluiken, die getuigen van tijden van uitbuiting, waar hygiëne en woonkwaliteiten vaak ondergeschikt waren aan ruwe winstprincipes.

2. Industriële archeologie

De term “industriële archeologie” werd, in de huidige populariteit, in de jaren 1950 in Engeland zichtbaar. Van alle auteurs die we hebben, zijn zij degenen die sterven in de Angelsaksische wereld gegeven wordt aan “archeologie”, nl. een methodologische betekenis: of studie van een materiële cultuur van een voorbije periode, of die nu ver van ons ligt, of niet.

De term en de discipline kregen al zeer snel ruime bekendheid en verspreiding in Groot-Brittannië (niet in het minst door de belangstelling die de BBC-televisie er aan wijdde is).

Al dra waaide "industriële archeologie" - vertaald en vertaald - over naar de meeste West- en Oost-Europese landen, Skandinavië, de VS, Japan, enz... In al deze landen entte de nieuwe discipline zich op wortels die voordien riet en ontwikkeling waren: van Technologie en Industriële Volkskunde in de Duitstalige landen, door studio van de Proletariaatscultuur in de DDR, in de traditie van openluchtmusea in Skandinavië… In andere landen leverden de molenzorg, de sociale geschiedenis en bedrijfsgeschiedenis, monumentenzorg, geschiedenis van de wetenschappen,… en tal van andere bezigheden een voedingsbodem.