Désiré VAN MONCKHOVEN (1834-1882)
Zijn rol in de ontwikkeling van de fotografie
Tristan SCHWILDEN
Lid van de Belgische Unie van Oude en Moderne Boekhandels
Steven JOSEPH
MA (Oxford), MBA (Paris Business School)
Samenvatting
Désiré Van Monckhoven
Zijn rol in de ontwikkeling van de fotografie
Van Monckoven was een Belgische commentator en werd gefotografeerd in 1855 en later in 1882.
Wij beschrijven zijn leven en werken, vooral in verband met de ervaringen
De uitvindingen, aan welke zijn naam verbonden is.
Abstract
Désiré Van Monckhoven
Zijn rol in de ontwikkeling van de fotografie
Van Monckhoven was tussen 1855 en zijn dood in 1882 de eerste Belgische onderzoeker en commentator op fotografiegebied.
We beschrijven zijn leven en werk, met bijzondere aandacht voor de processen en uitvindingen waarmee zijn naam verbonden is.
Op 25 september 1834 beviel Francisca Maria Van Monckhoven, wonende te Gent in de Sint Pieter Nieuwstraat, van een zoon, Désiré Carolus Emmanuel, die bij het gemeentebestuur werd verklaard "van onbekende vader". Ondanks deze aandoening, die destijds als een defect werd beschouwd, werd al snel duidelijk dat het een alert kind was. Al op jonge leeftijd toonde hij een grote interesse in astronomie, natuurwetenschappen en wiskunde. Dit werd snel onderkend door zijn leraren aan de vestiging in Quanonne, waar hij voorbereidende studies voor een commerciële en industriële opleiding begon (zie Coupé, 1899).
Hij verliet dit etablissement om naar het Atheneum van Gent te gaan, en in 1850 schreef hij een “Verhandeling over de scheikunde”, in 1852 gevolgd door een andere verhandeling, getiteld “Elementen van de natuurkunde”. Deze werken markeren het begin van zijn interesse op het gebied van fotografie, aangezien we in het eerste een hoofdstuk vinden dat is gewijd aan de fotografische chemie, en in het tweede vakkundig getekende platen die met name een donkere kamer en diverse andere accessoires voorstellen.
Hoewel deze vroege werken in de vorm van manuscripten bleven, getuigden ze van zijn geest van synthese en popularisering en hadden ze Van Monckhoven geholpen origineel onderzoek te doen en ambitieuzere geschriften te ontwikkelen, die spoedig het levenslicht zouden zien.
We mogen niet vergeten dat de fotografie, die in 1839 aan de wereld werd aangekondigd en dus nog heel jong was, een ideaal onderzoeksterrein bood voor wetenschappers en kunstenaars die openstonden voor moderne technieken. Fotografie, een uitdaging voor graveren en lithografie als middel voor esthetische expressie, werd nog steeds slecht begrepen met betrekking tot de verschillende uitvoeringsprocessen, vanwege een gebrek aan voldoende nauwkeurige informatie en min of meer willekeurige bevestigingsmethoden. Het was Désiré Van Monckhoven die, als een van de eersten, door zijn onderzoek en geschriften de exacte wetenschap op dit gebied ontwikkelde. Het zal kunstenaars dus in staat stellen de middelen waarover zij beschikken te exploiteren, zodat de fotografie het primitieve en experimentele stadium overstijgt en industriëlen een nieuwe commerciële sector kunnen creëren.
In maart 1855, nauwelijks twintig jaar oud, publiceerde Van Monckoven in Parijs zijn eerste werk "Verhandeling over fotografie op collodion", de vrucht van zijn onderzoek naar dit nog steeds enigszins mysterieuze proces (gebaseerd op een oplossing van katoenpoeder in een alcohol-ether mengsel), uitvinding toegeschreven aan de Engelsman Frederick Scott Archer, waarvan de onthulling een paar jaar eerder dateert. Op dat moment begon het natte collodium te concurreren met het daguerreotype (beeld rechtstreeks verkregen op een verzilverde koperen plaat), het calotype (negatief op papier) en het negatief op albumineglas, maar was er niet in geslaagd deze drie eerdere processen te vervangen.
French 
Dutch