Jean-François Stoffel

Biografie

Onderzoeksveld Geschiedenis van de relatie tussen wetenschap en geloof; Geschiedenis van de kosmologie; Pierre Duhem

Opleiding Doctor in de Wijsbegeerte (Katholieke Universiteit Leuven, 1998); Doctor in de geschiedenis (School of Advanced Studies in Social Sciences, 2003)

Institutionele verbinding Instituut voor Theologische Studies (Brussel); Middelbare school Leuven-en-Henegouwen (Montignies-sur-Sambre)

Titels en verantwoordelijkheden Assistent professor; Docent; Hoofdredacteur van de “Revue des Questions Scientifiques”; Lid van het UCL “Onderzoekscentrum in de Geschiedenis van de Wetenschap”; Beheerder van de “Wetenschappelijke Vereniging van Brussel”

Activiteiten uit het verleden “FNRS-kandidaat (1991-1995) Onderzoeksassistent aan de UCL (1995-1997); FNRS-onderzoeksfunctionaris (1998-2001); Gastdocent aan de UCL (2001-2004) »


Publicaties


Monografieën

Pierre Duhem en zijn doctoraatsstudenten: bibliografie van de literatuur

Louvain-la-Neuve, Interfacultair Centrum voor de Geschiedenis van de Wetenschappen, 1996, 325 p. (Reminisciences, 1; inleiding door Stanley L. JAKI)

Bibliografie van Alexandre Koyré.

Firenze, Leo S. Olschki, 2000, XXIV-195 p.

(Biblioteca di Nuncius, Studi e testi 39; inleiding door Paola ZAMBELLI)

Het problematische fenomenalisme van Pierre Duhem.

Brussel, Koninklijke Academie van België, 2002, 391 p.

(Memoires van de klasse van brieven: octavocollectie, 3e serie, deel 27; voorwoord door Jean Ladrière)

Uitgave van collectieve volumes

– Realisme: bijdragen aan de geschiedenis van de wetenschap, seminarie 1993-1994. Louvain-la-Neuve, Interfacultair Centrum voor de Geschiedenis van de Wetenschappen, 1996, 274 p.

(Herinneringen, 2)

– Mgr Georges Lemaître, geleerde en gelovige: verslag van de conferentie ter herdenking van de honderdste verjaardag van zijn geboorte (Louvain-la-Neuve, 4 november 1994). De natuurkunde van Einstein: ongepubliceerde tekst door G. Lemaître

Louvain-la-Neuve, Interfacultair Centrum voor de Geschiedenis van de Wetenschappen, 1996, 371 p.

(Herinneringen, 3)

– (in samenwerking met Patricia Radelet-De Grave) De “natuurlijke kinderen” van Descartes: proceedings van de herdenkingsconferentie voor de vierde honderdste verjaardag van de geboorte van René Descartes (Louvain-la-Neuve, 21-22 juni 1996)

Turnhout, Uitgeverij Brepols, 2000, 256 p.

(Herinneringen, 4)

– Pater Henri Bosmans sj (1852-1928), historicus van de wiskunde: verslag van de Studiedagen georganiseerd op 12 en 13 mei 2006 in het Interuniversitair Centrum voor de Studie van Religies en Secularisme van de Vrije Universiteit Brussel en de 15 mei 2006 2008 aan de faculteiten van de universiteit Notre-Dame de la Paix in Namen […] / onder redactie van Michel HERMANS en Jean-François STOFFEL.

Brussel: Koninklijke Academie van België, 2010. – 320 p. – (Bulletin of the Science Class: 6e serie, deel 21).

– Pierre Duhem, honderd jaar later (1916-2016): verslag van de internationale studiedag gehouden in Tunis op 10 maart 2016, gevolgd door de Franse editie van Pierre's “History of Physics” (1911). Duhem / onder redactie van Jean -François STOFFEL met de medewerking van Souad BEN ALI. – Tunis: Universiteit van Tunis, 2017. – 412 p.

– Pierre Duhem's filosofie en geschiedenis van de wetenschap / onder redactie van Fábio Rodrigo LEITE en Jean-François STOFFEL, in Transversal: International Journal for the Historiography of Science, 2017, nr. 2, pp. 3-165.

– The Sun in the Renaissance and the Classical Age: proceedings, verrijkt met aanvullende bijdragen, van de studiedag gehouden aan de Paul-Valéry Universiteit – Montpellier 3 (20 november 2015) / onder redactie van François ROUDAUT en Jean-François STOFFEL, in Review van wetenschappelijke vragen, vol. 189, 2018, nr. 4, blz. 367-630 [264 blz.].

Artikelen

De geschiedenis van fysische theorieën in het werk van Pierre Duhem.

Wetenschap en technologie in perspectief, 31 (1995), p. 49-85

Over de noodzaak van de geschiedenis van de wetenschap voor studies in de wetenschapsfilosofie.

Revue Philosophique de Louvain, 94 (1996) 3, p. 415-427

De Copernicaanse revolutie en de plaats van de mens in het universum: programmatische studie.

Revue Philosophique de Louvain, 96 (1998) 1, p. 7-50

Geocentrisme, heliocentrisme, antropocentrisme: welke interacties?

Scientiarum historia, 27 (2001) 2, p. 77-92

De Copernicaanse revolutie die verantwoordelijk is voor de “ontgoocheling van de wereld”? Het voorbeeld van zonne-analogieën.

Belgisch Tijdschrift voor Filologie en Geschiedenis, 80 (2002) 4, p. 1189-1224

Pierre Duhem: een geleerde-filosoof in het kielzog van Blaise Pascal.

Revista Portuguesa de filosofia, 63 (2007), 1-3, p. 275-307

Had Pierre Duhem “een of andere theoloog achter zich” tijdens de ontwikkeling van zijn verwoording van natuurkunde en metafysica? Het geval van Maurice Blondel.

Filosofisch onderzoek (Toulouse), 4 (2008), p. 89-116

STOFFEL (Jean-François) – MOUTON (Laurent), Fantoompijn, spiegeldoos en virtual reality: een nieuwe aanpak voor de fysiotherapeut?

Tijdschrift voor wetenschappelijke kwesties, Vol. 181, 2010, nr. 3, blz. 273-304 en nr. 4, blz. 477-502.

Oorsprong en constitutie van een historiografische mythe: de traditionele interpretatie van de Copernicaanse revolutie. De structurerende fase (1835-1925)
Philosophica (Valparaiso): Revista del Instituto de filosofía de la Universidad católica de Valparaíso, 41-42 (2012) 1-2, p. 95-132.

BRU (Virgil) – STOFFEL (Jean-François), Pleidooi voor een uitdaging van het westerse paradigma van zitten
Fysiotherapie, tijdschrift, 13 (2013) 143, p. 12-15

Rond de Galileo-affaire
Revue d’histoire ecclesiastique, 109 (2014) 3-4, p. 895-907.

Powrót do kontrowersyjnego dzieła Pierre'a Duhema: Essay over het begrip fysische theorie van Plato tot Galileo [= Terug naar een controversieel werk van Pierre Duhem: het “Essay over het begrip fysische theorie van Plato tot Galileo”] / tłumaczenie: Elżbieta WALERICH, in Przegląd Filozoficzny, nieuw. serie, vol. 25, 2016, nr. 3 (nr. 99), blz. 47-64.

“Wie zou ervoor kiezen om deze fakkel op een andere of betere plek te plaatsen dan die van waaruit hij alles tegelijk kan verlichten? »: onderzoek naar de relevantie van een Copernicaans gemaksargument, in Revue des Questions Scientifiques, vol. 189, 2018, nr. 4, blz. 409-458.

“Als vlees geroosterd aan het spit...”: de voor- en nadelen van een beroemd gemaksargument ten gunste van de rotatiebeweging van de aarde en het opwerpen van de vraag naar de finaliteit van de wereld (14e-19e eeuw), in Revue des Questions Wetenschappers, vol. 189, 2018, nr. 1-2, blz. 103-208.

Bijdragen aan conferenties, seminars

(Blaise Pascal in the work of Pierre Duhem, in HALLEUX (Robert) & BERNES (Anne –Catherine) (eds.), New trends in history and Philosophy of Science / Nieuwe tendensen in de geschiedenis en de filosofie van de wetenschappen: conferentie nationaal / nationaal colloquium (15-16/10/1992).

Brussel, Paleis van de Academies, 1993, p. 53-81

Mgr Georges Lemaître: biobibliografie, in STOFFEL (Jean-François) (red.), Mgr Georges Lemaître, geleerde en gelovige: proceedings van de conferentie ter herdenking van de honderdste verjaardag van zijn geboorte (Louvain-la-Neuve, 4 november 1994 ). De natuurkunde van Einstein: ongepubliceerde tekst door Georges Lemaître.

Louvain-la-Neuve, Interfacultair Centrum voor de Geschiedenis van de Wetenschappen, 1996, p. 145-220

(Herinneringen, 3)

“Einstein's fysica”, ongepubliceerde tekst door Georges Lemaître / onder redactie van Jean-François Stoffel, in Mgr Georges Lemaître, geleerde en gelovige: proceedings van de conferentie ter herdenking van de honderdste verjaardag van zijn geboorte (Louvain-la-Neuve, 4 november 1994) [ gevolgd door] STOFFEL (Jean-François) (red.), Einstein's fysica: ongepubliceerde tekst door Georges Lemaître.

Louvain-la-Neuve, Interfacultair Centrum voor de Geschiedenis van de Wetenschappen, 1996, p. 223-360

(Herinneringen, 3)

Duhem, in POLET (Jean-Claude) (dir.) Europees literair erfgoed: bloemlezing in het Frans, Vol. 12 Globalisering van Europa (1885-1922)

Brussel: Uitgave De Boeck Université, 2000, p. 680-689

Over het historische en filosofische belang van wetenschappelijke correspondenties, in SERVAIS (Paul) (dir.) Onderzoek: passies, praktijken, reis. De wetenschappelijke gemeenschap van de UCL sinds 1834, Louvain-la-Neuve, Archief van de Katholieke Universiteit Leuven, 2001, p. 165-169

Pierre Duhem interpreteert de Galileo-affaire: aan de bronnen van het essay over het begrip fysische theorie van Plato tot Galileo, in Montesinos (José) & Solis (Carlos) (eds), Largo Campo di philosophare: Eurosymposium Galileo 2001.

La Orotava, Fundación Canaria Orotava de Historia de la Cienca, 2001, p. 765-778

Van boven naar beneden en van het centrum naar de periferie, omzwervingen in de topografie van het geocentrisme en heliocentrisme, in Bergen Congres: 6e congres van de Vereniging van Franstalige kringen van geschiedenis en archeologie van België en 53e congres van de Federatie van Belgische Archeologie en History Circles (24-27 augustus 2000). Handelingen.

Bergen, Imprimerie provinciale du Henegouwen, 2002, vol. 3, blz. 585-598

Het onrealiseerbare Blondeliaanse verzoek: Pierre Duhem tussen Henri Poincaré en Édouard Le Roy, in LECLERC (Marc) (red.), Blondel tussen “Action” en de trilogie. Proceedings van de internationale conferentie over de ‘tussenliggende geschriften’ van Maurice Blondel, gehouden aan de Gregoriaanse Universiteit in Rome van 16 tot 18 november 2000.

Brussel, Uitgave Lessius, 2003, p. 140-150

(Geef reden, 12)

Kosmologie versus afgoderij: het voorbeeld van de desacralisatie van de zon, in DEKONINCK (Ralph) & WATTHEE-DELMOTTE (Myriam), The idool in de westerse verbeelding.

Parijs, L'Harmattan, 2005, p. 195-216

(Structuren en verbeeldingskracht)

HEEFFER (Albrecht) – HERMANS (Michel) – STOFFEL (Jean-François), Bibliografie van Henri Bosmans, in Le Père Henri Bosmans sj (1852-1928), historicus van de wiskunde: verslag van de Studiedagen georganiseerd op 12 en 13 mei 2006 aan het Interuniversitair Centrum voor de Studie van Religies en Secularisme van de Vrije Universiteit Brussel en op 15 mei 2008 aan de universitaire faculteiten Notre-Dame de la Paix in Namen […] / onder redactie van Michel HERMANS en Jean-François STOFFEL.

Brussel: Koninklijke Academie van België, 2010. – pp. 253-298. – (Bulletin of the Science Class: 6e serie, deel 21).

STOFFEL (Jean-François)
Van het “metafysische ultradynamisme” van pater Ignace Carbonnelle sj tot het “uitgebreide thomisme” van Pierre Duhem, de filosofische evolutie, gevraagd door Rome, van de Wetenschappelijke Vereniging van Brussel in
Vier eeuwen jezuïetenaanwezigheid in Brussel = We kunnen altijd in Brussel spelen
onder leiding van Alain DENEEF en Xavier ROUSSEAUX
Brussel: Éditions Prosopon, 2012
blz. 590-603
(Jezuïeten)

Voorwoord aan DUHEM (Pierre), Salvare le apparenze: saggio sulla nozione di teoria fisica da Platone a Galileo / a cura di Mirella FORTINO; prefazione van Jean-François STOFFEL. – Ariccia: Aracne editrice, 2016. – blz. 13-25. – (Duhemiana; 2).

Heeft de door Paul Mansion ontwikkelde interpretatie van de ‘Galileo-affaire’ Pierre Duhem beïnvloed?, in Pierre Duhem: verità, ragione e metodo (1916-2016) / a cura di Mirella FORTINO. – Roma: Aracne editrice, 2017. – blz. 153-184. – (Duhemiana; 3).

Pierre Duhem en de claim van een fenomenale traditie: over zijn “Essay over de notie van de fysische theorie van Plato tot Galileo”, in Pierre Duhem, honderd jaar later (1916-2016): proceedings van de internationale studiedag gehouden in Tunis op 10 maart 2016, gevolgd door de Franse editie van de “Geschiedenis van de natuurkunde” (1911) van Pierre Duhem / onder redactie van Jean-François STOFFEL met medewerking van Souad BEN ALI. – Tunis: Universiteit van Tunis, 2017. – blz. 221-268.

De “Geschiedenis van de natuurkunde” van Pierre Duhem: context van een unieke en historische publicatie over het gebruik van de term “revolutie”, in Pierre Duhem, honderd jaar later (1916-2016): verslag van de dag van internationale studie gehouden in Tunis op 10 maart 2016, gevolgd door de Franse editie van de “History of Physics” (1911) van Pierre Duhem / onder redactie van Jean-François STOFFEL met medewerking van Souad BEN ALI. – Tunis: Universiteit van Tunis, 2017. – blz. 271-300.

DUHEM (Pierre), Geschiedenis van de natuurkunde / tekst onder redactie van Souad BEN ALI en Jean-François STOFFEL, in Pierre Duhem, honderd jaar later (1916-2016): verslag van de internationale studiedag gehouden in Tunis op 10 maart 2016, gevolgd door de Franse editie van de “History of Physics” (1911) van Pierre Duhem / onder redactie van Jean-François STOFFEL met medewerking van Souad BEN ALI. – Tunis: Universiteit van Tunis, 2017. – blz. 311-406.

Alexandre Koyré en de traditionele interpretatie van de antropologische gevolgen van de Copernicaanse Revolutie, in Hypotheses en Perspectieven in de Geschiedenis en Filosofie van de Wetenschap: Homage aan Alexandre Koyré 1892-1964 / redactie: Raffaele PISANO, Joseph AGASSI, Daria DROZDOVA. – [sl]: Springer, 2018. – blz. 421-452.


Huidige activiteiten


Cursus

Logica ; Epistemologie; Filosofische antropologie; Deontologie; Bio-ethiek; Onderzoeksmethode ; Geschiedenis van de filosofie (Oudheid); Geschiedenis van de filosofie (Middeleeuwen); Geschiedenis van de filosofie (moderne tijd); Geschiedenis van de filosofie (hedendaagse periode)

Lopende werkzaamheden

Uitgave van de ongepubliceerde correspondentie van de Belgische correspondenten van Pierre Duhem: Maurice De Wulf, Hector Dutordoir, Victor Dwelshauvers-Dery, Louis-Philippe Gilbert, Lucien Godeaux, B. Lefebvre, Paul Mansion, Désiré Mercier, Georges Monchamp, Désiré Nys, Ernest Pasquier, George Sarton, Julien Thirion, Herman Van der Linden, Gustave Van der Mensbrugghe

Zoek op de site

Zoekopdracht