1986 – 9(1)

INDUSTRIËLE ARCHEOLOGIE, INDUSTRIËLE ERFGOED

Bewijs tot beknopte terreinafbakening en begripsomschrijving

Adriaan LINTERS
De Vlaamse Vereniging voor Industriële Archeologie
Secretaris-generaal van het Internationale Comité
voor het behoud van het industriële erfgoed

Overzicht

Industriële archeologie is een geïntegreerde discipline die de studie, het behoud, de presentatie of de verbetering van industrieel erfgoed omvat. Dit industriële erfgoed moet worden beschouwd als het erfgoed van de industriële samenleving, zoals deze zich sinds de industriële revolutie heeft ontwikkeld.

Industrieel erfgoed omvat alle roerende en onroerende getuigen (gebouwen, terreinen, objecten, machines, installaties, alle documenten, iconografie, etc.), maar ook zogenaamd “immaterieel” erfgoed, zoals technologische knowhow en bepaalde tradities. Het is belangrijk om informatie uit een zo breed mogelijk scala aan bronnen te verzamelen.

Industriële archeologie is in wezen hedendaagse archeologie, vooral omdat ze de cultuur van een specifieke samenleving bestudeert, maar ook omdat ze de bevindingen van deze studie probeert te integreren in ons huidige culturele model. Industrieel erfgoed is in feite het meest collectieve goed van ONS samenleving, een erfgoed dat ons nog dagelijks raakt en ons gedrag beïnvloedt. Dit is misschien waar we moeten zoeken naar de reden voor de rage van de industriële archeologie, maar het is ook een verklaring voor het feit dat het thema niet – of heel moeilijk – een niet-geëngageerde benadering kan krijgen.

Er is een dringende noodzaak om te maken inventaris diepgaande studie van industrieel erfgoed in al zijn facetten. Op dezelfde manier is het noodzakelijk om redelijk en op korte termijn te investeren in de economie Wetenschappelijk onderzoek over de materiële infrastructuur van de industriële samenleving. De resultaten van de inventarisatie en het onderzoek kunnen dan de basis vormen voor een beleid van conservering, presentatie en van waardering van dit erfgoed.

Als tweede geïndustrialiseerde land ter wereld is België een van de laatste landen die getuigen van de industrie, technieken en wetenschap uit het verleden aanvaardt als studie- en conserveringsobject. Vergeleken met het buitenland is ons land ernstig achterop geraakt en gezien de huidige ontwikkelingen is er geen sprake van een inhaalslag. Daarom moeten we het culturele en wetenschappelijke beleid serieus in twijfel trekken, evenals de materiële en financiële mogelijkheden en het beschikbare personeel aan de vooravond van de Derde Industriële Revolutie. Het is duidelijk dat we de eerste twee industriële revoluties moeten begrijpen als we de derde willen domineren.