1981 – 4(4)

Belangrijk is de aandacht die geschonken wordt aan INFORMATIE en VORMING van de geïnteresseerden.

Regelmatig worden lezingen, studiedagen en studiereizen georganiseerd. Op 4 en 5 april j. l. nam de VVIA het initiatief tot organisatie van de Eerste Vlaams-Nederlandse Ontmoetingsdagen voor Industriële Archeologie, waarvan op dit ogenblik reeds de zekerheid verkregen is dat deze in de toekomst alternerend jaarlijks in Nederland en België zullen plaats vinden. In 1980 werd een studiereis naar Londen ingericht, en tijdens de maand juli 1981 naar Zuid-Engeland (in samenwerking met het Department of Adult Education van de Universiteit van Southampton); op 31 oktober en 1 november e. k. wordt een bezoek aan Noord-Frankrijk gepland. Regelmatig worden stadswandelingen georganiseerd in gemeenten als Gent, Aalst, Ronse, Ninove, Izegem, Antwerpen, enz…, die in de loop van volgend jaar hun neerslag zullen vinden in een aantal geïllustreerde wandelgidsen.

In de schoot van de VVIA werkt thans reeds een permanente stuurgroep Vorming, die zich niet alleen bezig houdt met de mogelijkheden om industriële archeologie aan te wenden in de schoolpraktijk (niet alleen in de lessen geschiedenis, maar bv. eveneens in de lessen wetenschappen, talen, e. d. m.), doch tevens belast is met de organisatie van allerhande vormende aktiviteiten. Tijdens het seizoen 1980-81 werden in alle gewesten van Vlaanderen ééndaagse vormingsdagen ingericht, en thans accentueert men zich op voorlichtingsavonden i. s. m. historische en andere sociokulturele verenigingen – alhoewel de respons van bv. ingenieurs-verenigingen nog zeer klein is.

Op 15 oktober e‧k. zal, in de Studio van het Centraal Station te Brussel eveneens een studie- en informatiedag georganiseerd worden voor beleidsverantwoordelijken (o‧m. politici) en verantwoordelijken uit de sociale, kulturele, ekonomische, industriële sektoren. Inleider op deze studiedag is Dr. Neil Cossons, dir. van het Ironbridge Gorge Museum; naderhand wordt de aanwezigen een status questionis van de industriële archeologie in Vlaanderen aangeboden, en volgt een paneelgesprek m‧b‧t. aspekten van museumwerk, archiefbehoud, monumentenzorg, toerisme en juridische situaties.

Een tweede permanente stuurgroep van de VVIA is belast met aspekten van het Behoud van Onroerende Goederen. Deze sub-groep stelt o‧m. een inventaris samen van spontane en geplande voorbeelden van renovatie van industriële panden, en tracht als gangmaker op te treden naar de scholen en instituten voor architektuuronderwijs.

Op dit ogenblik worden plannen onderzocht om eveneens stuurgroepen over Industriële Archeologie en Toerisme en over Industriële Archeologie en Museologie op te richten.

Op 21 juli j‧l. opende de VVIA in Gent een Informatiecentrum voor Industriële Archeologie (Winkelstraat 19). Voorlopig is dit enkel op zaterdagmorgen geopend, maar naarmate de mogelijkheden hiertoe voorhanden zijn (er wordt o‧m. geopteerd voor een Bijzonder Tijdelijk Kader) zal dit Informatiecentrum ook op andere dagen en uren te bezoeken zijn.

Dit informatiecentrum is géén bibliotheek. Het is een plaats waar elke geïnteresseerde kan binnenlopen, en kan kennis nemen van medegedeelde aktiviteiten (kalender); men kan er allerhande folders en brochures verkrijgen (zoveel mogelijk gratis!); men kan er boeken en andere uitgaven kopen die niet of moeilijk via de normale boekhandel verkrijgbaar zijn.

In de toekomst moet men er ook een informatiebank over verenigingen, initiatieven, musea, enz … kunnen konsulteren. De informatie wordt niet beperkt gehouden tot België.

In de loop van 1980 werd door de VVIA tevens gestart met een Fonds voor het Behoud van het Industrieel Erfgoed in Vlaanderen, waarvan
– aldus het huishoudelijk reglement – de bedoeling is konstruktief mee te werken aan het behoud van het industrieel erfgoed, roerend zowel als onroerend in het Nederlandstalig Cultuurgebied van België. De VVIA tracht, alsnog zonder vrij veel sucees gezien er slechts een 6000 frank in kas is, gelden in te zamelen, welke bestemd zullen worden om initiatieven aan te moedigen of te belonen. Konkreet wordt gedacht aan het toekennen van aanmoedigingspremies of -prijzen, steunbijdrage, enz … Zo zou bv. een kollektieve verzekering kunnen afgesloten worden voor de vrijwilligers die zich inzetten voor behoud en restauratie, of wordt ook aan een architektuurprijs gedacht.

Het gebruik van de fondsen wordt gekontroleerd door een kommissie, samengesteld uit vooraanstaanden uit sociale, economische,culturele en politieke organisaties.

Tenslotte dient vermeld dat de VVIA een (eerder onregelmatig verschijnend) driemaandelijks berichtenblad VVIA-Berichten publiceert, en het verschijnen van een jaarboek Industrieel Erfgoed aankondigt. Thans bestaan er tevens plannen om te starten met een kumulatieve gazetteer van industrieel-archeologische sites, en wordt het verschijnen van een reeks postkaarten voorzien voor begin 1982.

Einde 1979 werd – via een aantal bestaande kontakten – gehoopt dat de Viering 150 Jaar België een nationaal (of eventueel gewestelijk) initiatief zou brengen, dat het belang van België in de industriële geschiedenis van West-Europe zou poneren, en dat een aktiviteit zou inzetten om de nog resterende monumenten uit de industriële periode te valoriseren.